Wanneer spreken we van slapeloosheid?
Af en toe ’s nachts wakker liggen, kan geen kwaad maar is wel vervelend. Als dit probleem langdurig aanhoudt en je je daardoor overdag moe, prikkelbaar of slaperig voelt, spreken we medisch gezien van slapeloosheid.
Slaapstoornissen worden als volgt in gedeeld:
Problemen met inslapen
Problemen met doorslapen/ ‘s nachts vaak wakker worden
Te vroeg ontwaken
Onuitgeslapen wakker worden, slaperig zijn overdag.
Gevolgen
Een goede nachtrust is heel belangrijk voor het goed functioneren van het lichaam en de geest.
Een slechte slaap kan invloed hebben op:
De waakzaamheid overdag
Het energieniveau van de spier- en zenuwcellen
Het regelen van verschillende lichaamsfuncties zoals de bloedsuikerspiegel
Het immuunsysteem
Het humeur en de activering van stress
Het verwijderen van afvalstoffen uit ons lichaam
Daardoor kunnen sommige aandoeningen mede veroorzaakt worden door slaapgebrek: verhoogde bloeddruk , diabetes, hart- en vaatziekten, depressie, hoofdpijn,…
Tips
Slaap zolang als nodig om de volgende dag fit te zijn: beter iets minder dan te lang.
Sta op een regelmatig uur op zodat je een vast ritme hebt.
Regelmatige lichaamsbeweging bevordert slaap. Zware lichamelijke inspanningen, tot twee uur voor het slapengaan kunnen het inslapen bemoeilijken en de slaapkwaliteit verminderen. Sport dus vroeger op de dag of doe een lichte inspanning ’s avonds.
Zorg voor optimale slaapomstandigheden: niet teveel licht of lawaai, de juiste temperatuur
(rond de 18 graden), een goeie matras en hoofdkussen, …
Schakel beeldschermen uit minstens een uur voor het slapengaan: dit blauwe licht verstoort de aanmaak van melatonine, ons natuurlijk slaaphormoon.
Eet niet te zwaar op een laat uur, maar ga ook niet met honger naar bed.
Zorg dat fysieke oorzaken die de slaap belemmeren -zoals bijvoorbeeld een verstopte neus, jeuk of spierpijn- uitgesloten worden.
Ontspan bewust voor het slapengaan door bijvoorbeeld een warm bad te nemen, een avondwandeling te maken of te luisteren naar rustige muziek
Cafeïne (koffie, zwarte thee, cola, energiedranken,…) verstoort de slaap: probeer dit te vermijden na de middag.
Ook alcohol en nicotine hebben een negatieve invloed op de slaapkwaliteit.
Kan je toch niet slapen, kom dan uit je bed en doe iets ontspannend zoals lezen en ga terug naar bed als je moe wordt.
Medicatie
Als bovenstaande maatregelen niet volstaan, kan het gebruik van slaapmiddelen tijdelijk helpen. Deze producten kunnen een moeilijke periode helpen overbruggen maar zijn geen langdurige oplossing. Middelen op plantenbasis bieden het belangrijke voordeel geen afhankelijkheid of gewenning te veroorzaken.
Bijvoorbeeld valeriaan kan angstgevoelens, stress en zenuwachtigheid verminderen en deze plant bevordert het inslapen en de slaapkwaliteit.
Passiflora vermindert angst bij lichte slaapstoornissen, angst en zenuwachtigheid.
Daarnaast kan meidoorn slapeloosheid, angst en prikkelbaarheid verminderen.
Een melatonine-supplement kan helpen bij kortdurende slapeloosheid als gevolg van bijvoorbeeld een jetlag.
Indien deze plantaardige middelen nog geen oplossing bieden, is het aangewezen om langs je arts te gaan, die je mogelijk echte slaapmedicatie (de zogenoemde benzodiazepines) zal voorschrijven. Let op dat deze producten altijd bedoeld zijn voor kortstondig gebruik: het is aanbevolen om slaapmiddelen niet langer dan 2 weken te gebruiken, tenzij anders voorgeschreven door je arts.
